Sadece tekerlekli sandalye kullanan bedensel engellilerin toplu taşıma araçlarını kullandığı zaman sıkıntı yaşamıyorsa sorun kalmamış anlamına getiriyorlar. Ama öyle değil aslında. Otobüslerimizde bedensel engelliler için araçlarda bir sıkıntı yoktur ama hem görme engelliler için hem de konuşma ve işitme engelliler için toplu taşımada eksiklik vardır. En azından görme engelliler için bir sesli sinyalizasyon mevcut değildir. Ama ileriki zamanlarda bunların düzeltileceğine inanıyoruz. Bu aslında fazla masraflı da değildir. Otobüslerin yanaştığı duraklarımızda da ciddi anlamda sıkıntılarımız vardır. Bu nedenle tekerlekli sandalye kullananlar bayağı zorluk çekiyorlar. Özellikle görme engelliler için trafik ışıklarında sesli sinyalizasyonun olmaması büyük bir eksikliktir. Görme engellilerin karşıdan karşıya geçerken kırmızı veya yeşil ışığın yandığını göremedikleri için sesli sinyalizasyonların yapılması gereklidir. Bu çalışmaları tabiî ki belediyelerimiz yapacaktır. Bu çalışmalara yazacağımız dilekçelerden sonra başlanırsa bir ya da bir buçuk yıl içinde Şanlıurfa’da engelli erişimi konusunda sorunların büyük bir kısmı giderilmiş olacak.

Bazı duraklara baktığımızda engellilerin otobüse binmelerini kolaylaştıracak kaldırım bile yoktur. Bu nedenle engelliler otobüse binmek için birkaç durak öteye gitmek zorunda kalıyor. Bu sorunlardan biraz bahseder misiniz?

Şanlıurfa’da hakikaten kangrenleşmiş bir sıkıntı bulunuyor. Bu sadece ana caddelere indirgendiği zaman büyük bir hata yapılmış olur. Diğer mahallelerimizde engellilerin rampa kullanma hakları bile ellerinden alınmış durumda. Var olan rampalar da düzgün olmadığı için zaten kullanılamıyor.

Engellilerin erişimi konusunda üst geçitler ne tür sorunlar ortaya çıkarıyor?

Şanlıurfa’da üst geçitlerimizin tamamının sıkıntılı olduğunu söyleyebiliriz. Zaten hiçbiri kullanılamıyor. Sadece Abide Kavşağında yapılan üst geçidin yürüyen merdiveni ve asansörü olduğu için kullanabiliyorduk. Malum Şanlıurfa’da elektrik sorunlarından dolayı yapılan asansörler de bir gün çalışırken beş gün çalışmazdı. Buradaki problemler de elektriksel olduğu için belediyelerle bir ilgisi yoktur. Sık sık yaşanılan elektrik kesintileri nedeniyle motorlar yanıyor. Aslında üst geçitlerin yapılış tarzları bile engelliye uygun değildir. Bazı illerde olduğu gibi bizim de üst geçitlerimiz dizanyn edilmelidir. Şanlıurfa için bu imkan vardır ama bir yerden başlanılması gerekir. Aslında üst geçitlerden önce yolda yürüyemiyoruz. En büyük problemimiz budur. Eğer yollar ve kaldırımlar engellilere göre dizayn edilmiş olsa problemler çözülecek. Aksi taktirde üst geçitler yapılırsa zaten bir şey ifade etmez.

Harran Üniversitesi ile daha önce engellilerin erişimi konusunda protokol imzaladığınızı söylemiştiniz. Orada bulunan rampaların engellilerin erişimi noktasında uygun olmadığını belirtmiştiniz. Hatta bunun için komisyon kurup raporlar hazırlatmıştınız. Üniversitedeki bu sorunlar için çalışmalar başladı mı? 

Biz Osmanbey yerleşkesinde 38 binalarını kontrol ettik. Engelli arkadaşlarımızla birlikte bir rapor hazırladık. Bu raporu da rektörlüğe sunduk. Ancak herhangi bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı bize bildirilmedi. Girişimlerimiz bile sonuçsuz kaldı. Bu konuda rektörlüğün ya da bu birimde görevli yetkililerin bir açıklama yapması gerekiyor. Çünkü biz inanıyoruz ki her şey eğitimle başlar, eğitimle biter. Bu sorunlar nedeniyle sadece üniversitede değil, diğer okullarımıza da engelli kardeşlerimiz giremiyor. Sadece bir rampa yapmakla bu iş bitmiyor. Oradaki yaşam alanları engelliye uygun bir hale getirilmesi gerekiyor. Okulda bir engelli lavabosu bile bulunmuyor. Bu büyük bir problemdir. Onun için eğitim kurumlarının biraz daha bu işin üzerinde durması gerekiyor. Şimdi bu sorunları aktardığımız zaman bırakın vatandaşı eğitim kurumlarımız bile bizi yalnız bırakıyor. 21. Yüzyılın Türkiye’sinde böyle kanunların olmasına rağmen bugün bunları konuşuyorsak, bu bizim için büyük bir ayıptır. Buradan anlaşılıyor ki Milli Eğitim Müdürlüğümüz bu konuda gerekli çalışmayı yapmamıştır, halen de yapmıyor. Bir rampa yapılıyor ve engelliye uygun hale getirildiği söyleniyor. Şu anda okulların birçoğunda engelli lavabosu bulunmamaktadır. Engelli lavabosu varsa bile başka bir amaçla kullanılıyor.

Engelli lavabosu sadece kurumlarda değil, şehir merkezinde de olmamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Görme fırsatı bulmadım ama Haliliye Belediyesi birkaç tane yapmış. Bugün bu eksikliği herkes biliyor. Bu sadece engellilerin değil, diğer vatandaşlarımız için de eksikliktir. Çünkü şu anda Abide’den Balıklıgöl’e kadar düzgün bir lavabo bulamıyoruz.

Engellilerin akülü sandalyelerinin şarjlarının bitmesi durumunda şarj dolum merkezine kolaylıkla erişebiliyorlar mı?

Belediyemiz bu sorunu çözmüştü ama işlerin yoğunluğundan dolayı bu da rayından çıktı gibi. Şarj dolum merkezleri genelde bozuktur. Ya erişime uygun değil, ya da daha önce erişilirken sonradan bu engellenmiş durumda. Akülü sandalye kullanan engelli arkadaşlarımız bu konuda çok sıkıntı çekiyorlar. Şarj dolum merkezinin ücretli olması durumunda daha rahat kullanılacağını düşünüyorum.

Vatandaşların engellilere bakış açısı nasıldır; size nasıl tepki gösteriyorlar?

Yeni nesil engellilere karşı biraz daha duyarlıdır. Ancak 40 yaş üstü vatandaşlar bunun eğitimini almadıkları için, bundan 3-4 yıl öncesinden engellilerin de dört duvar arasında kaldığı için biraz daha sıkıntılı bir durumdur. Son 5-6 yıldır engellilere karşı duyarlı olanların sayısı biraz daha artmış durumda.

ŞUOFİD’de hangi kurslar var; kaç kişi eğitim görüyor?

Burada Avrupa Birliği projemiz yürütülüyor. Şanlıurfa Valiliği gözetiminde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde şu anda iki kursumuz mevcuttur. Biri tekstil diğeri de bilgisayar ön muhasebe kursudur. Yaklaşık 40 kişi burada eğitim görüyor. Bunun yanı sıra Halk Eğitim Merkezi ile birlikte kurslar açıyoruz. Bu kursları ise başvuruların olduğu bölümlerle ilgili açıyoruz. Ekim ayında terzicilik üzerine kurs açacağız.

Camilerimizin engellilerin erişimi konusundan biraz bahseder misiniz?