Şanlıurfa’da Neden Özel (Vakıf) Üniversite Kurulmamalı?

Öncelikle Özel Üniversite nedir? Vakıf Üniversitesi nedir? Sorusuna cevap verelim ve Vakıf Üniversiteleri içeriğini gözden geçirelim;

Özel üniversite kavramı halk arasında kullanılan bir tabirdir. Bu tür üniversitelerin resmi olarak tanımı “Vakıf üniversitesi” dir ve aynı zamanda kamu kurumu statüsündedir.

Türkiye özel okul kavramıyla 1961 Anayasası ile tanıştı. O dönemde hem lise hem Özel Yüksek Okul eğitimi özel sektöre açıktı. Daha sonra Anayasa Mahkemesinin özel yüksek okulları Anayasa’ya aykırı bulan kararının ardından bazıları kapandı bazıları da kamulaştırma yoluna gidildi. Ancak özel ilköğretim yapılanmalarına dokunulmadı.

1982 Anayasasının 130. maddesiyle vakıf üniversitesi kurulmasının yolu açılmıştır ve daha önce “özel” olan adları “vakıf” adı altında değiştirilerek kar gütmeyen kuruluşlar olarak (bir devlet üniversitesinin garantörlüğünde) toplumun hizmetine sunulmuştur. (Özel ilköğretim ve liseler kar amacı ile kuralabilir).

Dolayısıyla Türkiye’de özel üniversite yoktur!

Aslında görünürde kar etmeyen ve sadece eğitim amacıyla hizmet eden vakıf üniversiteleri devasa karlar etmektedir.

YÖK Denetleme Kurulu Başkanı Prof. Cahit Güran 09/05/2018 tarihinde bu konularla ilgili yapmış olduğu değerlendirmede;

“…Mütevelli heyeti başkan ve üyeleri ile yakınlarının bağlantılı olduğu firmalardan emsaline göre yüksek bedellerle mal ve hizmet alımı, inşaat işleri yapıyorlar.

Kaynak aktarımına zemin oluşturmak üzere rayiçlerine göre yüksek bedellerle arsa, arazi ve bina alımı yapılıyor, kiralamalar gerçekleştiriliyor.

… bazı vakıf yükseköğretim kurumlarının öğrenci başına 15-20 bin TL kazanç elde edecek şekilde hareket ettiği” şeklinde beyanda bulunmuştur.

Bir çok vakıf üniversitesinin kurulmasındaki ana hedef olan “çıtanın devlet üniversitelerinin üzerinde olması” gerektiği hedefinden uzaklaşılmış ve kar amacı güden bir şirket mantığına bürünmüştür.

Şahsen fikrim bu gibi yapılanmalara sahip eğitim kurumlarının vakıf üniversitesi değil de özel üniversite şeklinde adlandırılmasıdır.

Center for World University Rankings (CWUR) adlı kuruluş’un her yıl dünyadaki üniversitelerin bazı kriterlere puanlayıp sıralamaya tabi tuttuğu raporda;

2018-2019 yılına ait değerlendirmede ilk 1000 üniversite içinde sadece 13 üniversitemizin olduğu ve içlerinde Vakıf Üniversitesi olarak sadece Bilkent Üniversitesinin olduğu görülmüştür.

Öncelikle Şanlıurfa’da vakıf üniversitesi kurulmasına karşı olmadığımızı belirtmek isteriz.

Belirtmek istediğimiz; Yöre insanını günlük popülist politikalarla istismar eden istismarcılara, öğrencisini müşteri olarak gören, ticarethaneye dayalı bir amaç güden, apartmandan bozma bir binaya tabela asarak üniversite adı altında geleceği olmayan boş bir yapılanmaya karşıyız.

Şanlıurfa ilimizdeki vakıf üniversitesi;

Değişen dünyanın profiline uyum sağlayacak, nitelikli, vakıf geliri ve kendi ayakları üzerinde durabilen güçlü bir finansal desteğe sahip, dünyadaki üniversitelerle yarışabilen, yerleşkesi, kampüsü ve yaşam alanı yeterli olan, yabancı dil eğitiminin yeterli olarak verildiği ve tamamen ingilizce eğitim veren bir bilim merkezi olarak mevcut 206  (77 adet vakıf, 129 adet devlet) üniversitesinden farklılığı olan bir üniversite olmalıdır.

Aslında vakıf üniversitesi hususunda şanlıurfamız geride kalmış olmakla bunu avantaja dönüştürme imkanı da vardır.

Şöyle ki;

Bilgi, bilim ve teknoloji gibi hızla değişmekte, bu güncellenen bilgileri günümüzün internet çağı olmasını da baz alırsak eğitimi dört duvar arasına sıkıştırıp gereksiz masraflar yapmaktan kaçınılarak eğitim olanaklarına doğrudan faydalanma imkanına sahip olunması  ve üniversitelerimizin büyük sorunu olan mevcut olan öğretim görevlisi açığı da gözönünde bulundurularak  uzaktan eğitim ile sanal ders ortamında dünyada alanında söz sahibi hocalardan dersler alınabilir.

Tabi ki yukarıda bahsettiğimiz hususlar tıp fakültesi veya mühendislik gibi pratik gerektiren fakülteler için değil, sosyal bilimler ya da hukuk fakülteleri gibi yapılanmalar için geçerli olup bu şekilde faydalanmalar sonucunda;

 

Öğrenim binası, öğrencilerin barınma ve yemek masrafları da sıfırlanarak öğrenci ve ailesi için artı bir kazanç sağlanmasına neden olacak, alanında yetkin öğretim görevlilerinden alınacak bilgiler sayesinde kaliteli mezunlar verilerek hem ülkemize, alanında uzmanlaşan vasıflı mezunlar olarak katkıda bulunulmuş olacak aynı zamanda şehrimizde bulunan vakıf üniversitenin tercih edilme nedenini de üst seviyeye çıkaracaktır.

Bu şekilde öğrenim binasından yapılan tasarruflar yüzyüze eğitim verilmesi gereken bölümler için mekan anlamında daha geniş ve ferah bir ortam sunacak olup; kütüphane, sosyal yaşam alanı gibi geniş mekanların oluşmasına ve ayrıca laboratuvar, AR-GE çalışmalar için yeterli bir kaynak ayrılmasına imkan sağlayacak olup kaliteli bir eğitim verilmesini sağlayacaktır.

Bizim ana hedefimiz Şanlıurfamızda iki ya da üç üniversitenin olması değil, ülkenin ihtiyaçlarına yönelik uygun ve kalifiye insan gücü yetiştirecek, bilimsel araştırmalar yaparak insanlık için yeni buluşlar bulacak, ilgili fakültelerin nitelikli çalışması ile yöreye özgü turizm, tarım ve sosyo kültürel araştırmalar yapacak ve yörenin ekonomik ve kültür olarak gelişmesine katkıda bulunacak bir bilim yuvası, araştırma merkezi ve nitelikli eğitim imkanı sunan kurumlar olmalıdır.

“drdatastats.com” adlı istatistik web sitesinin yaptığı araştırmaya göre milli gelirde kişi başına düşen milli geliri en düşük olan iller 3.489 dolar ile Ağrı; 3.859 dolar ile Van ve 3.888 dolar ile Şanlıurfa’dır.

Şahsi düşünceme göre Üniversite eğitiminde kişi başına düşen milli gelirin bu kadar düşük olduğu Şanlıurfada, öncelik çoğunluğu oluşturan ve şehir dışında bulunan üniversitelerde eğitim alma hususunda maddi anlamda sıkıntılar yaşayan orta ve düşük gelir düzeyine hitap etmektir.

Bunun için ilimizde bulunan Harran üniversitesinin gelişimine katkıda bulunularak;

Kaliteli eğitim veren, halka yol gösteren,  İlin sorunlarına çözüm üreten, toplumsal gelişmelere önem veren, kentin ekonomik, tarımsal ve sanayisinin gelişimine katkıda bulunan, yeterli ve yetkin öğretim görevlisi olan, çağın gereklerine uyumlu araç ve gereçlere sahip olan,

üniversite bünyesindeki bölümlerin yörenin ihtiyaçları ve gelişimine katkıda bulunacak (yöremizin tarım potansiyeli gözönünde de bulundurularak ziraat fakültesine ayrıca önem verilmesi,

öğrencinin mezuniyet sonrası iş bulma konusunda çağımıza uygun bölümler Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi bünyesinde kurulacak ‘Pilotaj Eğitimi’, ’Uzay Mühendisliği’, ‘Uçak Mühendisliği’, ve Mühendislik Fakültesi bünyesinde “Mekatronik Mühendisliği”, Yapay Zeka Mühendisliği bölümleri ile uzun süre önce açılması gereken Hukuk Fakültesi,) bölümlerin kurulması ve aynı zamanda eğitim gören öğrencilere yüreğinde vatan, ülke ve millet sevgisini hissettiren eğitimin verilmesi dileğimizdir.

 

Not:

Vakıf üniversitelerinde öğrenim gören ve başarısız olduğundan dolayı aynı dersi ilerki dönemde alan öğrenciler (her ne kadar vakıf üniversitesi mütevelli heyeti ve üniversite yönetimi talebinizi reddetse bile) “başarısız ders ve alt sınıf ders ücretlerini” yeniden ödemek zorunda değildir. (10 yıl geriye dönük olarak talep de bulunulabilir.)

Kaynak : Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2013/6535 esas 2013/9400