Urfalı vekil araştırma önergesi verdi: Urfa’daki intiharlar meclis gündeminde

(RHA AJANS/RHA) – Şanlıurfa'da son zamanlarda artan intihar olayları meclis gündemine taşındı.
Şanlıurfa'da son zamanlarda intihar olayları artmaya başladı.
Yaşanan bu durum HDP Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan tarafından meclise taşındı. Milletvekili Ömer Öcalan, kentteki intiharların araştırılması için meclise araştırma önergesi verdi.
İşte o önerge:
Pandemi ile birlikte daha da derinleşerek milyonlarca kişiyi etkileyen geçim sıkıntısı, halkın başlıca gündem maddesi olmaya devam etmektedir. Özellikle kapanma ile birlikte birçok meslek grubunda, cafe ve restoranlarda ciddi bir işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalındığı kamuoyunca bilinmektedir. Özellikle pandemi kapsamında alınan ‘tam kapanma’ kararı nedeniyle işsiz kalanlar ve esnaflar, yeterli ekonomik destek alamadıkları için zor günler yaşamaktadır.   Pandemi nedeniyle artan işsizliğe paralel olarak intihar vakalarında da yükseliş sürmektedir. Kesin veriler tam olarak bilinmemekle birlikte kamuoyuna yansıyan bilgilere göre sadece 2021 yılın ilk üç ayında 400’ü aşkın yurttaşın intihar ettiği ifade edilmektedir.  İntihar vakalarının yoğun olarak görüldüğü illerimizden birisi de Şanlıurfa’dır. Urfa’da Nisan ayında 5 gün içerisinde 9 intihar vakası yaşanması endişenin boyutunu göstermektedir. Bu anlamda Şanlıurfa ile birlikte Türkiye’nin genelinde intihar vakalarının artması endişe vericidir. Yine Müzik ve Sahne Sanatçıları Sendikası (Müzik-Sen) verilerine göre ise getirilen konser yasakları ve kısıtlamalarla birlikte yaklaşık 700 bin müzisyen işsiz kalmış, 100’ü aşkın müzisyen ise intihar etmiştir. Bu nedenle acilen intiharı önleme programlarının oluşturulmasına, olguların intihar riskinin değerlendirilmesine, konu ile ilgili küresel sağlık politikaları ve uygulamalarının geliştirilmesi ve pandemi etkisiyle yaşanma ihtimali olan intihar vakalarına dair gerekli önlemlerin alınması amacıyla Anayasa’nın 98 inci ve İçtüzüğün 104’üncü ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederim.
GEREKÇE
Koronavirüs salgınının (COVID-19) ruh sağlığı üzerinde etkileri olup olmadığına dair güncel tartışmalar devam ederken Türkiye’de pandemi ile birlikte zor günler geçiren yurttaşların intihar yönelimine dair vakaların artması endişe vericidir. Salgının yarattığı bulaş korkusu, endişe, uzun süreli sosyal izolasyon, karantina uygulamaları ve hastalık nedeni ile yaşamını kaybedenlerin ailelerine yönelik damgalanma ruh sağlığına olası olumsuz etkileri ile intihar davranışına yol açabilir. Bununla birlikte ekonomik sorunların da bu durumu tetikleyen önemli bir etken olduğu görülmektedir.
Elbette Pandeminin genel toplum üzerinde uzun vadeli etkileri ile ilişkili olarak intihar olasılığı riski de artmaktadır. Özellikle önemli sosyal, büyük ekonomik kayıpların yaşandığı toplumlar bu konuda daha riskli kabul edilmektedir.  Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınının intihar oranlarını arttıracağına ait görüşler ileri sürülmektedir. Pandemi sonrası artabilecek adeta 'intihar fırtınası' olarak tanımlanan bu durum ciddi endişelere yol açmaktadır.  Bu bağlamda pandemi ve intihar vakaları arasındaki ilişkiye dair ilk değerlendirmelerden birisi Japon Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmıştır. Ülkede büyük uğraşlar sonucu 10 yıldır gerileyen intihar oranının 2020 yıl sonu itibariyle ilk defa tekrar yükselişe geçtiği belirtilmiştir. Sağlık Bakanlığı'nın açıklamasına göre 2020 yılında 20,919 kişi intihar etmiştir. Aynı dönemde Covid-19 nedeniyle ölenlerin sayısı ise 3,460 kişi olarak açıklanmıştır.
Türkiye’de de toplumsal eşitsizliğin, aile içi şiddetin, ekonomik krizin, yoksulluğun, işsizliğin ve gelecek kaygısının paralelinde intihar vakalarını günden güne arttırdığına tanıklık etmekteyiz. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2002-2019 yılı arasında 53 bin 400'den fazla intihar vakası yaşanmıştır. 2002'de 2 bin 301 olan intihar sayısı 2003'te 2 bin 707'ye yükselmiştir. İntihar sayısındaki en ciddi artış 2012 yılında yaşanmıştır. 2011'de 2 bin 677 olan intihar sayısı 2012'de %23 artışla 3 bin 287'ye yükselmiştir. Yine 2018'de 3 bin 342 vaka yaşanırken, 2019'da bu sayı 3 bin 406'ya yükselmiştir. 2019 yılı verileri göz önüne alındığında ise bu durum her gün yaklaşık 10 kişinin canına kıydığı anlamına gelmektedir. Bu anlamda Şanlıurfa’da da son aylarda intihar vakalarının artması endişe vericidir. İntihar vakalarının toplumsal eşitsizlik, aile içi şiddet, yoksulluk, işsizlik ve gelecek kaygısı gibi nedenlerle olduğu bilinen bir gerçektir. Ancak pandemi koşulları ve ekonomik krizin de vakaların artmasında önemli bir etken olduğu ifade edilmektedir.  Son olarak 21 Mayıs’ta Karaköprü İlçesine bağlı Büyüksalkım kırsal mahallesinde yaşayan B.K, yanında bulunan tabancayla iddialara göre kafasına sıkarak intihar etmiştir.
Pandemi ile birlikte daha da derinleşerek milyonlarca kişiyi etkileyen geçim sıkıntısı, halkın başlıca gündem maddesi olmaya devam etmektedir. Özellikle pandemi kapsamında alınan ‘tam kapanma kararı nedeniyle işsiz kalanlar ve esnaflar, ekonomik destek alamadıkları için zor günler yaşamaktadır. İktidar yetkilileri, pandemi sürecini en başarılı yöneten ülkeler arasında olduklarını söyleseler de raporlar tam aksini göstermektedir. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), salgının etkileri ve ülkelerin halka ne oranda mali destek verdiğini karşılaştıran pandemi raporuna göre Türkiye, ülkelerin milli gelirine oranla halkına en az destek veren ülkeler grubunda yer almaktadır. Türkiye, Meksika ve Arnavutluk’la birlikte halkına en az destek veren 3 ülkeden biridir. DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), istatistiki verilere dayanarak hazırladığı rapora göre de Türkiye, halkına en az destek veren 3 ülke arasında. Rapora göre;
·         Türkiye, Covid-19 ile mücadeleye (sağlık harcamaları dahil) milli gelirinin sadece yüzde 1,1’i düzeyinde nakit desteği ayırıyor.
·         Türkiye’nin dünyada yapılan toplam nakit harcama ve destekler içindeki payı binde bir.
·         Toplam ekonomik destekler içinde vatandaşa dönük harcama ve desteklerin en düşük olduğu ülke Türkiye.
Bu nedenle acilen intiharı önleme programlarının oluşturulmasına, olguların intihar riskinin değerlendirilmesine, konu ile ilgili küresel sağlık politikaları ve uygulamalarının geliştirilmesi ve pandemi etkisiyle yaşanma ihtimali olan başta Şanlıurfa olmak üzere intihar vakaların artış gösterdiği iller baz alınarak gerekli önlemlerin alınması ve politikaların belirlenmesi amacıyla bir Meclis Araştırması açılmasını talep ediyoruz.